Definities koolstof in de bouw

Embodied carbon vertaald als ingebedde koolstof is een veelvoorkomende vertaling die verwijst naar de CO₂-uitstoot die vrijkomt tijdens de productie, het transport en de verwerking van bouwmaterialen.

Embodied carbon vertaald als materiaalgebonden koolstof legt de nadruk op de CO₂-impact die specifiek gekoppeld is aan de gebruikte bouwmaterialen.

Operationele koolstof in de bouw verwijst naar de CO₂-uitstoot die ontstaat tijdens de gebruikfase van een gebouw, oftewel de periode waarin het gebouw in gebruik is en energie verbruikt voor verwarming, koeling, verlichting, apparaten, en andere operationele processen. Het is de koolstofuitstoot die direct verband houdt met de energiebehoefte van het gebouw zelf, zoals het verbruik van elektriciteit, gas of andere energiebronnen.

Embodied carbon versus upfront carbon

Er is een verschil tussen embodied carbon en upfront carbon, hoewel beide termen betrekking hebben op de CO₂-uitstoot die ontstaat in de vroege fasen van een bouwproject.

Upfront carbon wordt in het Nederlands vaak vertaald als "aanvangskoolstof" of "initiële koolstof".

  • Embodied carbon verwijst naar de totale hoeveelheid CO₂ die vrijkomt gedurende de levenscyclus van een gebouw of infrastructuur, van de productie van materialen en bouwcomponenten tot het transport, de constructie, het onderhoud, de renovatie en de uiteindelijke sloop. Dit omvat alle CO₂-uitstoot die gepaard gaat met de productie en verwerking van de materialen die worden gebruikt in een gebouw, evenals de energie die nodig is om de bouwprocessen uit te voeren. Embodied carbon is dus niet beperkt tot de initiële fase van het project, maar beslaat de gehele levensduur van het gebouw, inclusief de "grijze energie" die in materialen is opgeslagen.
  • Upfront carbon verwijst specifiek naar de CO₂-uitstoot die vrijkomt in de eerste fasen van de levenscyclus van een gebouw, met name in de ontwerp-, bouw- en materiaalproductiefase. Het betreft dus de CO₂-uitstoot die direct wordt veroorzaakt door de constructie en het aanleveren van de materialen. Dit is een subset van embodied carbon, aangezien het alleen de initiële impact van een gebouw beschrijft voordat het in gebruik wordt genomen. Het wordt vaak geassocieerd met de vroegste fasen van het project en wordt meestal als de meest invloedrijke factor gezien in termen van de bouwfase.

In kort:

  • Embodied carbon is de totale koolstofuitstoot gedurende de levenscyclus van het gebouw, van begin tot einde.
  • Upfront carbon is alleen de koolstofuitstoot die plaatsvindt in de initiële bouwfase van het project.

Embodied of embedded carbon?

In de bouwwereld worden embodied carbon en embedded carbon soms door elkaar gebruikt, maar ze hebben subtiele verschillen in betekenis en gebruik.

Embodied carbon verwijst naar de totale CO₂-uitstoot die gepaard gaat met de winning van grondstoffen, productie, transport, bouw, gebruik, onderhoud en uiteindelijk de sloop of recycling van een gebouw of bouwmateriaal. Dit omvat dus de hele levenscyclus van het materiaal, van begin tot einde.

Embedded carbon wordt minder vaak gebruikt en kan soms als synoniem van embodied carbon voorkomen, maar in bepaalde contexten verwijst het specifieker naar de koolstof die fysiek in een materiaal is opgeslagen en niet vrijkomt tenzij het materiaal wordt afgebroken of verbrand.

In de meeste gevallen, vooral in duurzaamheidsrapportages en bouwsectoranalyses, wordt embodied carbon als de correcte en meest omvattende term beschouwd.