Modulair bouwen volgens circulaire principes

The Mobble werd door studenten (ingenieur-architect) van de UGent uitgewerkt voor de Solar Decathlon Europe onder leiding van professor Nathan Van Den Bossche. De naam Mobble is afgeleid van 'modular building block'.

Voor de Solar Decathlon in Boedapest moest een woning worden ontworpen, gebouwd en bewoond op één plek. Tijdens de wedstrijd werden veel aspecten gemeten en geëvalueerd door een jury. Denk aan parameters als thermische en akoestische isolatie, elektriciteit- en waterverbruik, enzovoorts. Een van de aspecten die de studenten van de UGent hebben onderzocht, is de relatie tussen het EPC-label van een woning en het werkelijke energieverbruik. Vaststelling was dat zeer slecht geïsoleerde woningen (E, F, G) veel beter presteren dan weergegeven in de EPC-score, en zeer goed (A, B) geïsoleerde woningen het lang niet zo goed doen.

Circulaire principes moesten inherent deel uitmaken van dit project, zo vonden de deelnemers. Omdat energie zeer belangrijk was, werd maximaal gebruikgemaakt van passieve en actieve energetische principes, zoals toetredende zonnestralen, zonnepanelen enzovoorts. Zo produceerden de zonnepanelen niet alleen elektriciteit maar ook warm water en koeling voor 's avonds. De sturing van warmtevoorziening, ventilatie en dergelijke gebeurde via IoT, zodat snel het gewenste comfortniveau kon worden aangeboden aan de gebruiker als die terugkomt van het werk. 

Alle gebruikte materialen hadden een zeer lage milieu-impact. Om de koolstofvoetafdruk neutraal te krijgen, werd na berekeningen beslist dat de deelname aan de wedstrijd kon worden gecompenseerd door voldoende esdoorns aan te planten. De studenten hebben de Mobble volledig zelf opgebouwd, zonder dat er een aannemer aan te pas kwam. Alle aspecten van het huishouden werden gemonitord (elektriciteit, omgaan met zwart en grijs water, ventilatiesystemen, vergelijking tussen systemen ...) en die data werden gebruikt voor verdere verfijning van het concept.

De ontwerpers besloten samen met partners als Bast, Wooncoop, OVAM, inhout, ecopuur en Strategies and Leaders het bio-ecologische Mobbleconcept te commercialiseren onder de naam Mobble On The Move. Dat kreeg steun van Vlaanderen Circulair.

De onderzoekers zijn heel ver gegaan in hun studie van de beschikbare gegevens, ook op materialenniveau. Zo kwamen ze tot soms verrassende resultaten. Milieu-impact is niet één cijfer, maar een begrip dat veel afweging vraagt. Elke centimeter isolatie moet geproduceerd worden, dat vraagt ook energie. Waar ligt het kantelpunt? Ondertussen staan er vijftien echte realisaties vanuit het Mobbleconcept in de steigers.

Schrijf je in op de Expert Sessions 'Nieuwe bouwmethodes' en ontdek hoe in de bouwpraktijk van vandaag deze modulaire woonelementen worden toegepast op basis van de meest recente, afgetoetste wetenschappelijke gegevens.   

Nathan Van Den Bossche

Prof. dr. ir. Nathan Van Den Bossche is docent bouwtechniek aan Universiteit Gent.
Daar is hij verantwoordelijk voor het testcentrum voor gevelelementen, en doet hij onderzoek naar luchtdichtheid, waterdichtheid, thermische prestaties, en hygrothermisch gedrag van gebouwcomponenten