Journalist: Liesbeth Verhulst - Bron: dit artikel verscheen op 23 februari 2018 op architectura.be
“Wanneer men denkt aan circulair bouwen, denken we vooral aan recyclage van materialen voor ogen, terwijl het veel meer is dan dat”, steekt Peter Paul van den Berg, directeur van Kamp C (Provinciaal Centrum voor Duurzaamheid en Innovatie in de bouw), van wal. “Meer bepaald gaat het om zeven pijlers, die ik verder ga toelichten op de Pixii Expert Day.”
Circulair ontwikkelen
De eerste pijler is circulair ontwikkelen. Bedrijven kunnen ervoor kiezen zich te vestigen op een bedrijventerrein, wanneer hun afvalstroom de grondstof van een ander bedrijf is en/of wanneer één van hun grondstoffen uit een ander zijn afvalstroom kan komen. Dit wordt ook doorgetrokken op energievlak: een bedrijf met een warmte-overschot kan die warmte aanwenden voor een bedrijf met een grote warmtevraag.
Circulaire materialen
De tweede pijler is materialen. “Dan heb ik het over het gebruik van biologische en lokale materialen, upcycling, grondstofonafhankelijke materialen, en zo meer”, zegt van den Berg.
Circulair ontwerpen
“Ook onze manier van ontwerpen zal radicaal veranderen. Circulair bouwen betekent demontabel, veranderingsgericht bouwen. Architecten en bouwconsortia moeten samen gebouwen neerzetten die flexibel zijn, meermaals aanpasbaar. We spreken daarom van ‘buildings as material banks’.”
Circulaire businessmodellen
“Een vierde pijler zijn onze businessmodellen. We moeten het eigenaarschap van materialen terug bij de producent leggen. Zo worden materialen opnieuw duurzamer. Ik geef graag het voorbeeld van de wasmachine. Die gaan tegenwoordig amper vijf jaar mee omdat de markt daarrond afspraken heeft gemaakt. Dat kunnen we veranderen als we het eigenaarschap terug bij de producent leggen.”
Circulair aanbesteden
Circulair bouwen betekent ook dat onze manier van aanbesteden zal veranderen. “Zo zullen we evolueren naar hiërarchieloos of hoofdaannemerloos bouwen”, aldus van den Berg. “Ook zullen we ongewone partners in consortia opnemen zoals start-ups en kleine bedrijfjes die we gaan opleiden in circulair bouwen. Circulair aanbesteden betekent bovendien beantwoorden aan een pakket van ambities in plaats van aan eisen.”
Het nieuwe werken
“Deze nieuwe vorm van werken zal een grote impact hebben op hoe wij kantoren en gebouwen gaan inrichten. Een pijler die dus zeker niet mag ontbreken binnen circulair bouwen. Verder gaan we over van het verhuren van vierkante meters naar het aanbieden van werkruimtes”, meent van den Berg.
Circulair financieren
De zevende pijler heeft te maken met circulair financieren. “De bankensector heeft niets geleerd van de crisis dus moeten we buiten hen om onze bouwprojecten gaan financieren”, stelt van den Berg.
Eerste circulaire bedrijvencentrum
Kamp C wil op zijn bedrijventerrein in Westerlo het eerste circulaire bedrijvencentrum van ons land realiseren, dat al deze aspecten omzet in de praktijk. “We zitten momenteel in de aanbestedingsfase en willen volgend jaar starten met bouwen”, aldus van den Berg. “Daarmee willen we het voorbeeld geven. Ons bedrijvencentrum zal uitgroeien tot een ‘fablab’ voor circulair bouwen. Voor dit circulair aanbestedingsproject werken we samen met OVAM. Zij verlenen daarvoor ook subsidies.”
Meer weten? Inschrijven voor de Pixii Expert Day ‘Circulair Bouwen’ kan op deze website.
