Nieuwe labels energieneutraal bouwen toegelicht

9 mei 2017 - 11:21

Als voorloper in passief en energieneutraal bouwen lanceerde Pixii in 2016 drie kwaliteitslabels: een aangepast passieflabel (Classic) en de nieuwe labels Plus en Premium. Deze door het Duitse Passive House Institute (PHI) ontwikkelde beoordelingscategorieën focussen niet alleen op de energievraag van het gebouw, maar ook op de balans tussen de energievraag en het aanbod van hernieuwbare energieën. De energie-inhoud van materialen of de locatie van het gebouw, met een niet te verwaarlozen aandeel in de totale energieconsumptie, worden niet opgenomen in deze categorieën. 
 

Nieuw evaluatiesysteem

PHI ontwikkelde voor deze nieuwe categorieën een nieuw evaluatiesysteem gebaseerd op hernieuwbare primaire energie (PER). PHI gaat er immers van uit dat het toekomstige energieaanbod uitsluitend door hernieuwbare bronnen zal worden opgewekt. Door het pad van de fossiele energie te verlaten, moeten we een gebouw dan ook niet langer evalueren op basis van de primaire energie, maar op basis van hernieuwbare primaire energie. Afhankelijk van die PER-vraag en de productie van hernieuwbare energie kan een gebouw worden ingedeeld in één van de drie nieuwe categorieën.  

Globaal genomen is de ‘Classic’ het klassieke passiefhuis waarbij geen energie moet worden opgewekt. Een ‘trapje hoger’ moet voor ‘Plus’ wel extra energie worden gegenereerd. In de meest ambitieuze ‘Premium’-klasse wordt meer energie geproduceerd dan nodig voor de energieconsumptie van het gebouw zelf.  
 

De criteria 

Vertaald naar concrete criteria geeft dit het volgende overzicht: 

        Classic               Plus            Premium   
Netto energiebehoefte voor verwarming
  [kWh/m².jaar]
≤ 15

Netto energiebehoefte voor koeling 
  [kWh/m².jaar]

≤ 15
Luchtdichtheidstest n50 
  [1/h]
≤ 0,6
Kans op temperatuuroverschrijdingen >25° C
  [%]
≤ 5
Hernieuwbare primaire energiebehoefte (PER)
  [kWh/m²geconditioneerde vloeroppervlakte.jaar]
≤ 60 ≤ 45 ≤ 30

Productie van hernieuwbare energie 
  [kWh/m²geprojecteerde grondoppervlakte.jaar]

- ≥ 60 ≥ 120

De basiscriteria van energiebehoefte voor verwarming en koeling, de luchtdichtheid en de oververhitting blijven dus hetzelfde als bij het traditionele passiefhuis. De oude eis van maximum 120 kWh/m².jaar voor primaire energie (PE) wordt vervangen door die van de primaire hernieuwbare energie (PER). Nieuw is ook de insteek van productie van hernieuwbare energie voor de Plus- en Premium-labels. 

Belangrijk in dit verhaal is het verschil tussen geconditioneerde vloeroppervlakte en geprojecteerde grondoppervlakte. Waar PER kijkt naar het vloeroppervlakte, is voor de productie van hernieuwbare energie enkel het grondoppervlakte van tel. Dit significante verschil kan best met een voorbeeld worden geïllustreerd:

  Resultaat bij certificatie Gebaseerd op Oppervlakte Totale waarde
[KWh*jaar]
PER-behoefte 45 kWh/m²geconditioneerde vloeroppervlakte.jaar Geconditioneerde vloeroppervlakte 200 m² 45*200=
9000 kWh/jaar
PER-productie 45 kWh/m²geprojecteerde grondoppervlakte.jaar Geprojecteerde grondoppervlakte 100  45*100 =
4500 kWh/jaar

Om energieneutraal te bouwen is het dus belangrijk om de juiste balans te vinden tussen PER en de productie van hernieuwbare energie. En dat is juist wat de nieuwe categorieën doen! 
 

Alternatieve criteria zorgen voor balans

Juist omwille van het noodzakelijke evenwicht mag van de PER-eis + - 15 kWh worden afgeweken, mits het wordt gecompenseerd door de productie van hernieuwbare energie. 

  Classic Plus Premium
Netto energiebehoefte voor verwarming  [kWh/m².jaar]
≤ 15

Netto energiebehoefte voor koeling  [kWh/m².jaar]

≤ 15
Luchtdichtheidstest n50  
[1/h]
≤ 0,6
Kans op temperatuuroverschrijdingen >25° C  [%] ≤ 5
Hernieuwbare primaire energiebehoefte [kWh/m²geconditioneerde vloeroppervlakte.jaar] ≤ 60 ≤ 45 ≤ 30 ±15 kWh/(m²jaar)
afwijking van criteria ...

Productie van hernieuwbare energie [kWh/m²geprojecteerde grondoppervlakte.jaar]

- ≥ 60 ≥ 120 ... met gepaste compensatie door productie

Dit betekent dat in een klassiek passiefhuis de PER-behoefte bijvoorbeeld hoger dan 60 kWh per m² geconditioneerde vloeroppervlakte per jaar mag liggen (tot max. 75 kW/m²jaar) wanneer dit wordt gecompenseerd met productie van voldoende hernieuwbare energie. Andersom hoeft een gebouw met een lage energiebehoefte minder hernieuwbare energie te produceren dan 60 kWh per m² geprojecteerde grondoppervlakte per jaar om bv. het Plus-label te halen.

Deze alternatieve criteria zijn dus cruciaal om PER en de productie van hernieuwbare energie in balans te brengen. Zo heb je als ontwerper de vrijheid om te spelen met de energievraag en de energieproductie van een specifiek gebouw afhankelijk van de situatie. 
 

Een voorbeeld

Hoe maak je van een klassiek passiefhuis een Plus of Premium-woning? We onderzoeken het aan de hand van een bestaand huis in Borsbeek.
 

Meer info?

Heb je vragen of ben je op zoek naar meer informatie over de nieuwe labels? Contacteer ons! We helpen je graag verder.

Contact: info@pixii.be